Οι γάτες είναι ζώα ιδιαίτερα καθαρά, περνούν πολλές ώρες καθημερινά γλείφοντας τη γούνα τους για να την κρατούν καθαρή και απαλλαγμένη από βρωμιές. Όμως αυτή η συνήθεια, όσο φυσική κι αν είναι, συνοδεύεται από έναν συχνό «παρενεργειακό» μηχανισμό: τις τριχόμπαλες. Πρόκειται για συσσωρευμένες τρίχες που η γάτα καταπίνει και στη συνέχεια αποβάλλει είτε με εμετό είτε, πιο σπάνια, μέσω του πεπτικού συστήματος.
Αν έχεις γάτα, το πιθανότερο είναι να έχεις βρεθεί κάποια στιγμή μπροστά σε μια υγρή, κυλινδρική τριχόμπαλα στο πάτωμα ή να έχεις δει τη γάτα σου να προσπαθεί να τη βγάλει με βήχα ή ήχους σαν πνίξιμο. Παρότι συνήθως δεν είναι επικίνδυνη κατάσταση, χρειάζεται προσοχή, ειδικά αν οι τριχόμπαλες εμφανίζονται συχνά.
Τι είναι ακριβώς οι τριχόμπαλες;
Οι τριχόμπαλες (ή “hairballs”, όπως λέγονται διεθνώς) είναι μάζες από τρίχες που καταπίνει η γάτα όταν καθαρίζει τον εαυτό της. Οι μικρές ποσότητες τρίχας περνούν συνήθως μέσω του εντέρου και αποβάλλονται με τα κόπρανα χωρίς πρόβλημα. Όταν όμως συσσωρεύεται μεγάλη ποσότητα ή η πέψη δυσκολεύεται, οι τρίχες παραμένουν στο στομάχι και η γάτα προσπαθεί να τις αποβάλει με εμετό.
Οι τριχόμπαλες έχουν κυλινδρικό σχήμα, επειδή παίρνουν το σχήμα του οισοφάγου καθώς βγαίνουν προς τα έξω. Δεν είναι στρογγυλές, όπως θα νόμιζε κανείς από το όνομά τους.
Ποια γατιά είναι πιο επιρρεπή στις τριχόμπαλες;
Ορισμένες γάτες είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν συχνά τριχόμπαλες. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση τους είναι:
- Μακρύ τρίχωμα (π.χ. Περσίας, Main Coon, Ragdoll)
- Αυξημένη περιποίηση του εαυτού τους (υπερβολικό grooming)
- Αλλαγή εποχής, όταν πέφτει περισσότερο τρίχωμα
- Κακή διατροφή ή έλλειψη φυτικών ινών
- Απουσία καθημερινού βουρτσίσματος από τον ιδιοκτήτη
Επίσης, οι γάτες που έχουν άγχος ή βαρεμάρα, συχνά γλείφονται περισσότερο, κάτι που αυξάνει την πιθανότητα τριχόμπαλας.
Συμπτώματα που δείχνουν πρόβλημα με τριχόμπαλες
Το να κάνει η γάτα σου εμετό μια τριχόμπαλα περιστασιακά δεν είναι ανησυχητικό. Αν όμως τα συμπτώματα γίνονται συχνότερα ή έντονα, ίσως χρειαστεί παρέμβαση.
Προσοχή σε αυτά τα σημάδια:
- Συχνές προσπάθειες για εμετό, χωρίς αποτέλεσμα
- Ήχοι σαν πνίξιμο ή βήχας, επαναλαμβανόμενα μέσα στην ημέρα
- Ανορεξία ή απώλεια βάρους
- Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
- Λήθαργος ή μειωμένη κινητικότητα
]
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μια μεγάλη τριχόμπαλα μπορεί να προκαλέσει απόφραξη στο έντερο, κάτι που απαιτεί άμεση κτηνιατρική φροντίδα.
Τι μπορείτε να κάνετε στο σπίτι για να μειώσετε τις τριχόμπαλες
Υπάρχουν αρκετές πρακτικές που μπορούν να βοηθήσουν τη γάτα σας να αποβάλει τις τριχόμπαλες ευκολότερα ή να μειώσει τη συχνότητά τους.
1. Τακτικό βούρτσισμα
Η πιο απλή και αποτελεσματική μέθοδος. Όσο λιγότερες τρίχες μαζεύονται στο τρίχωμα, τόσες λιγότερες θα καταπιεί η γάτα. Ιδανικά:
- Καθημερινό βούρτσισμα για γάτες με μακρύ τρίχωμα
- 2-3 φορές την εβδομάδα για κοντότριχες γάτες
Χρησιμοποιήστε ειδική χτένα που τραβάει τις νεκρές τρίχες χωρίς να ενοχλεί το ζώο.
2. Ειδικές τροφές ή λιχουδιές
Υπάρχουν τροφές στο εμπόριο ειδικά σχεδιασμένες για την πρόληψη των τριχόμπαλων, πλούσιες σε φυτικές ίνες, που βοηθούν τη διέλευση των τριχών από το έντερο.
Επίσης, κυκλοφορούν λιχουδιές και πάστες για αποβολή τριχόμπαλων. Συνήθως περιέχουν μαλτ ή παραφίνη, που βοηθούν στη φυσική κίνηση του πεπτικού.
3. Ενίσχυση ενυδάτωσης
Η επαρκής κατανάλωση νερού βοηθάει το έντερο να λειτουργεί σωστά και μειώνει την πιθανότητα δημιουργίας τριχόμπαλας.
- Χρησιμοποιήστε σιντριβάνι νερού, καθώς πολλές γάτες πίνουν πιο εύκολα από τρεχούμενο νερό.
- Προσθέστε υγρή τροφή στο διαιτολόγιο για επιπλέον υγρά.
4. Καλλιέργεια γατόχορτου
Το γατόχορτο (cat grass) είναι ασφαλές για κατανάλωση και βοηθάει φυσικά την αποβολή των τριχών μέσω του πεπτικού. Πολλές γάτες το τρώνε ενστικτωδώς όταν έχουν δυσφορία στο στομάχι.
Πότε πρέπει να δείτε κτηνίατρο
Αν η γάτα σας:
- προσπαθεί να κάνει εμετό αλλά δεν τα καταφέρνει για μέρες
- παρουσιάζει λήθαργο, δυσκοιλιότητα ή απώλεια όρεξης
- έχει επανειλημμένα επεισόδια χωρίς βελτίωση
…τότε είναι ώρα να επισκεφθείτε τον κτηνίατρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, απαιτείται ακτινογραφία ή υπέρηχος για να διαπιστωθεί αν υπάρχει εγκλωβισμένη τριχόμπαλα ή άλλη πεπτική απόφραξη.
Να θυμάστε
Οι τριχόμπαλες είναι ένα φυσικό κομμάτι της ζωής μιας γάτας, αλλά δεν πρέπει να θεωρούνται «αθώες» όταν είναι συχνές ή προκαλούν δυσφορία. Με την κατάλληλη φροντίδα, μπορείτε να τις μειώσετε σημαντικά και να βοηθήσετε τη γάτα σας να τις αποβάλει χωρίς προβλήματα. Μερικές φορές, η λύση είναι τόσο απλή όσο ένα βούρτσισμα ή μια αλλαγή τροφής.