Οι δυνατοί και ξαφνικοί θόρυβοι, όπως τα πυροτεχνήματα, οι καταιγίδες ή οι δυνατές μηχανές, προκαλούν έντονο φόβο σε πολλούς σκύλους. Αυτό δεν είναι υπερβολή – για έναν σκύλο, τέτοιοι ήχοι είναι απρόβλεπτοι, ακατανόητοι και συχνά συνδέονται με απειλή. Αν έχεις παρατηρήσει ότι ο σκύλος σου τρέμει, κρύβεται, γαβγίζει, προσπαθεί να ξεφύγει ή καταστρέφει αντικείμενα όταν ακούγονται τέτοιοι ήχοι, δεν είναι «κακός» ή «κακομαθημένος» – έχει άγχος και χρειάζεται τη βοήθειά σου.
Γιατί φοβούνται οι σκύλοι τους δυνατούς θορύβους;
Οι σκύλοι έχουν πολύ πιο ανεπτυγμένη ακοή από τους ανθρώπους. Ένας δυνατός ήχος για εμάς είναι ένας εκκωφαντικός θόρυβος για εκείνους. Το χειρότερο είναι ότι δεν μπορούν να καταλάβουν από πού προέρχεται και αν κινδυνεύουν πραγματικά, κάτι που τους προκαλεί έντονη ανασφάλεια.
Επιπλέον, αρκετοί σκύλοι έχουν προδιάθεση στο άγχος ή στο τραύμα. Αν κάποτε βίωσαν έναν δυνατό θόρυβο με αρνητικό τρόπο, όπως πυροτεχνήματα σε μικρή ηλικία ή βίαιη καταιγίδα μόνοι τους, μπορεί να έχουν αναπτύξει φοβική αντίδραση που επιδεινώνεται κάθε φορά.
Πώς εκδηλώνεται ο φόβος στους σκύλους;
Ο κάθε σκύλος αντιδρά διαφορετικά, αλλά τα πιο συνηθισμένα σημάδια φόβου σε περιόδους θορύβων είναι:
- Τρέμουλο και κολλημένη ουρά ανάμεσα στα πόδια
- Απόπειρες διαφυγής, ακόμη και μέσα από κλειστά παράθυρα ή πόρτες
- Απόκρυψη κάτω από κρεβάτια, τραπέζια ή σε γωνίες
- Έντονο γάβγισμα, κλαψούρισμα ή ούρλιαγμα
- Καταστροφή αντικειμένων ή τοίχων
- Απώλεια ελέγχου του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης
- Απώλεια όρεξης και ανησυχία
Αν αναγνωρίζεις ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω, τότε ο σκύλος σου πιθανόν να χρειάζεται βοήθεια διαχείρισης άγχους.
Πώς να βοηθήσετε τον σκύλο σας την ώρα του θορύβου
Υπάρχουν αρκετές πρακτικές που μπορείς να εφαρμόσεις για να ηρεμήσεις τον σκύλο σου την ώρα που νιώθει απειλή από πυροτεχνήματα ή καταιγίδα. Η συνέπεια και η ψυχραιμία σου είναι καθοριστικής σημασίας.
Δημιούργησε ασφαλές καταφύγιο
Φτιάξε έναν ήσυχο, σκοτεινό χώρο μέσα στο σπίτι, όπου ο σκύλος σου να νιώθει προστατευμένος. Ένα σημείο με μαξιλάρια, κουβέρτες ή το crate του, αν έχει συνηθίσει, μπορεί να λειτουργήσει σαν «φωλιά» διαφυγής.
Φρόντισε ο χώρος αυτός να είναι μακριά από παράθυρα και με όσο το δυνατόν λιγότερο θόρυβο. Αν μπορείς, χαμήλωσε τα φώτα και βάλε απαλή μουσική ή λευκό θόρυβο, ώστε να καλύψεις τους εξωτερικούς ήχους.
Μείνε κοντά του αλλά όχι πιεστικός
Το να είσαι δίπλα του είναι πολύ σημαντικό, αλλά μην τον πιέζεις για χάδια ή αγκαλιές αν δεν το ζητήσει. Οι σκύλοι χρειάζονται στήριξη αλλά και τον χώρο τους. Ηρεμία και φυσική παρουσία είναι καλύτερη από υπερβολική παρηγοριά, που μερικές φορές ενισχύει το άγχος τους.
Μίλα του ήρεμα, με σταθερό τόνο, δείχνοντάς του ότι δεν υπάρχει κίνδυνος. Η στάση σου επηρεάζει άμεσα τα συναισθήματά του.
Μην τον μαλώνεις ποτέ
Αν ο σκύλος γαβγίζει, σκάβει ή κάνει ζημιές από φόβο, ποτέ μην τον τιμωρήσεις. Δεν πρόκειται για κακή συμπεριφορά, αλλά για αντίδραση πανικού. Αν τον μαλώσεις, το μόνο που θα καταφέρεις είναι να ενισχύσεις τον φόβο του.
Απόσπαση προσοχής (αν είναι εφικτό)
Μερικοί σκύλοι ανταποκρίνονται καλά σε παιχνίδι ή λιχουδιές κατά τη διάρκεια των θορύβων. Αν ο δικός σου σκύλος δείχνει διάθεση να συμμετέχει, προσπάθησε να του τραβήξεις την προσοχή με κάτι ευχάριστο. Αν όμως είναι πανικόβλητος, μην επιμείνεις.
Ειδικά γιλέκα ή κουβέρτες πίεσης
Υπάρχουν στην αγορά ειδικά γιλέκα ή «αγκαλιαστικές» κουβέρτες, όπως το Thundershirt, που δημιουργούν πίεση στο σώμα και βοηθούν αρκετούς σκύλους να νιώσουν ασφάλεια. Δρουν όπως μια αγκαλιά, σταθεροποιώντας το νευρικό σύστημα.
Απομόνωση από ερεθίσματα
Κλείσε παντζούρια και παράθυρα, χαμήλωσε τα φώτα και προσπάθησε να μειώσεις όσο μπορείς την ακουστική ένταση του περιβάλλοντος. Η χρήση λευκού ήχου, ή ήπιων ήχων της φύσης ή κλασικής μουσικής μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.
Μακροπρόθεσμες λύσεις και πρόληψη
Αν ο φόβος του σκύλου σου εμφανίζεται κάθε φορά που έχει καταιγίδα ή γιορτές με πυροτεχνήματα, τότε ίσως χρειαστεί να δουλέψεις σε βάθος χρόνου για να τον βοηθήσεις να ξεπεράσει τη φοβία του.
Εκπαίδευση απευαισθητοποίησης
Με τη βοήθεια επαγγελματία εκπαιδευτή ή θετικού εκπαιδευτή, μπορείς να εφαρμόσεις σταδιακή έκθεση σε ήχους πυροτεχνημάτων ή καταιγίδων σε χαμηλή ένταση, συνδυασμένη με λιχουδιές και θετικά ερεθίσματα. Αυτό, σε βάθος χρόνου, μειώνει την ευαισθησία.
Συμβουλή κτηνιάτρου
Σε ακραίες περιπτώσεις, ο κτηνίατρος μπορεί να προτείνει ήπια ηρεμιστικά ή συμπληρώματα (όπως L-θεανίνη ή φερομόνες), που βοηθούν τον σκύλο να παραμείνει ήρεμος. Ποτέ μην χορηγείς φάρμακα μόνος σου – πάντα με οδηγία ειδικού.
Φερομόνες και φυσικά προϊόντα
Υπάρχουν διάχυτες φερομόνες (όπως το Adaptil) ή φυσικά σπρέι με εκχυλίσματα βοτάνων που δημιουργούν αίσθημα ηρεμίας στο περιβάλλον. Χρησιμοποιούνται συχνά και με καλά αποτελέσματα, ειδικά αν τοποθετηθούν λίγες ώρες πριν τον αναμενόμενο θόρυβο.
Να θυμάσαι
Ο φόβος από δυνατούς ήχους δεν είναι «καπρίτσιο», αλλά μια πραγματική φοβία. Όσο περισσότερο βοηθήσεις τον σκύλο σου με ηρεμία, συνέπεια και υπομονή, τόσο πιο πιθανό είναι να διαχειριστεί με επιτυχία την κατάσταση. Μην περιμένεις να περάσει μόνο του – για τον σκύλο σου, εσύ είσαι η ασφάλεια και η προστασία που έχει ανάγκη.