Παρότι συχνότερα συζητιέται για τα σκυλιά, το άγχος αποχωρισμού μπορεί να επηρεάσει και τις γάτες, ακόμη κι αν θεωρούνται πιο ανεξάρτητα ζώα. Οι γάτες αναπτύσσουν στενούς δεσμούς με τους ανθρώπους τους και η απουσία τους -έστω και για λίγες ώρες- μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος. Αν δεν αναγνωριστεί έγκαιρα, αυτό το άγχος μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές και προβλήματα υγείας.
Τι είναι το άγχος αποχωρισμού στις γάτες
Πρόκειται για μια αγχώδη αντίδραση που παρουσιάζει η γάτα όταν μένει μόνη της ή αποχωρίζεται έναν συγκεκριμένο άνθρωπο στον οποίο έχει δεθεί. Συχνά εκδηλώνεται με έντονες αλλαγές στη συμπεριφορά αμέσως πριν ή κατά τη διάρκεια της απουσίας του ατόμου.
Ποια είναι τα βασικά σημάδια άγχους αποχωρισμού
1. Έντονο νιαούρισμα και φωνές όταν φεύγετε
Η γάτα μπορεί να:
- Νιαουρίζει δυνατά και συνεχόμενα
- Δείχνει ανησυχία τη στιγμή που παίρνετε τα κλειδιά ή φοράτε παπούτσια
- Προσπαθεί να σας ακολουθήσει ως την πόρτα ή να εμποδίσει την έξοδό σας
2. Καταστροφική συμπεριφορά
Όταν μείνει μόνη:
- Γρατζουνάει πόρτες, παράθυρα ή έπιπλα
- Ανοίγει ντουλάπια ή τραβάει αντικείμενα από ράφια
- Καταστρέφει αντικείμενα που φέρουν τη μυρωδιά σας
3. Ούρηση εκτός λεκάνης
Συχνό και έντονο σύμπτωμα:
- Ουρεί πάνω σε ρούχα, παπούτσια ή στο κρεβάτι σας
- Χρησιμοποιεί περιοχές που συνδέονται άμεσα με εσάς
4. Υπερβολικό γλείψιμο ή αυτοτραυματισμός
- Γλείφει επαναλαμβανόμενα ένα σημείο του σώματός της
- Δημιουργεί πληγές από το γλείψιμο
- Δείχνει έντονο άγχος κατά την επιστροφή σας, σαν να έχει περάσει “δύσκολες ώρες”
5. Έλλειψη όρεξης
- Δεν τρώει όσο λείπετε
- Πλησιάζει την τροφή μόνο όταν επιστρέψετε
Γιατί παρουσιάζεται το άγχος αποχωρισμού
Οι γάτες αναπτύσσουν πολύ προσωπικές και σταθερές σχέσεις με τους ανθρώπους τους. Κάποιες από τις βασικές αιτίες είναι:
- Αλλαγή ρουτίνας: αν εργάζεστε πλέον εκτός σπιτιού ενώ πριν ήσασταν συνέχεια παρόντες
- Απώλεια ενός μέλους της οικογένειας: χωρισμός, θάνατος ή μετακόμιση
- Έλλειψη ερεθισμάτων στο περιβάλλον: η γάτα μένει χωρίς τρόπο να απασχοληθεί
- Πρόσφατη υιοθεσία ή αλλαγή σπιτιού: ειδικά σε γάτες που έχουν υποστεί εγκατάλειψη
Τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τη γάτα σας
Προετοιμάστε την πριν φύγετε
- Μη δημιουργείτε τελετουργικό αποχωρισμού: αποφύγετε παρατεταμένα χάδια και φιλιά
- Αφήστε τη μουσική ή την τηλεόραση ανοιχτή: ο ήχος ανθρώπινων φωνών λειτουργεί καθησυχαστικά
- Αφήστε ρούχα σας στο χώρο της: η μυρωδιά σας της προσφέρει ασφάλεια
Δώστε στη γάτα ευκαιρίες απασχόλησης
- Παίξτε μαζί της πριν φύγετε ώστε να εκτονωθεί
- Παρέχετε διαδραστικά παιχνίδια (με λιχουδιές, μπάλες, laser)
- Εγκαταστήστε ξυστρες και ράφια για σκαρφάλωμα
Διαχειριστείτε τον χρόνο απουσίας σταδιακά
- Αν η γάτα δεν έχει συνηθίσει τη μοναξιά, ξεκινήστε με σύντομες απουσίες
- Επιστρέψτε ήρεμα, χωρίς φωνές ή ενθουσιασμό
Εξετάστε το ενδεχόμενο δεύτερης γάτας (με προσοχή)
- Κάποιες γάτες ωφελούνται από τη συντροφιά μιας άλλης
- Πριν προχωρήσετε, ζητήστε τη γνώμη κτηνιάτρου ή ειδικού συμπεριφοράς
Χρήση φερομονών και φυσικών σκευασμάτων
- Υπάρχουν ειδικά προϊόντα σε μορφή διάχυσης ή σπρέι που μειώνουν το άγχος
- Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρο για ήπια αγχολυτικά ή συμπληρώματα διατροφής
Πότε πρέπει να ζητήσετε βοήθεια ειδικού
Αν το πρόβλημα επιμένει και η γάτα σας:
- Παρουσιάζει έντονα ψυχοσωματικά συμπτώματα
- Αρνείται να φάει για πολλές ώρες
- Αυτοτραυματίζεται
τότε είναι απαραίτητο να απευθυνθείτε σε κτηνίατρο ή ειδικό στη συμπεριφορά γατών για πιο στοχευμένη παρέμβαση.